اخبار عمومی
اعلام وصول 2
297705
تاریخ انتشار: 1398/04/14 02:53
مهمترین توصیه های خود مراقبتی بـرای پیـشگیری از سـرطان پـستان عبارتند از

عصرجهان-سلامت زنان و به ویژه مادران از مفاهیم زیر بنایی در توسعه است. زنان حدود نیمی از جمعیت جهان را تشکیل مـی دهنـد و نه تنها مسئول سلامت خود هستند بلکه بیشترین مراقبت ها را براى بهداشت خانواده انجام می دهند. به این ترتیب وضـعیت سلامت زنان تأثیر به سزایی بر سلامت فرزندان، خانواده و جامعه پیرامون آنها دارد و چنانچه این موضوع نادیده گرفته شـود، سلامتی خانواده و جامعه نیز دچار آسیب خواهد شد.
امروزه یکی از عوامل نگران کننده در سلامتی زنـان، سـرطان پـستان اسـت. سـرطان پـستان بیمـاری اسـت کـه در آن، سلولهای بدخیم در بافت پستان ایجاد می شوند. در اکثر کشورهای دنیا سرطان پستان شایعترین سرطان در زنان اسـت. در ایران نیز این بیماری در صدر سرطان های خانم ها قرار دارد و بروز آن در حال افزایش است

راههای پیشگیری از سرطان
به طور کلی سرطان بر خلاف تصور عام، یک بیماری قابل پیشگیری است به طوری که بیش از 40درصد سرطانها قابل پیشگیری اند.
برای پیشگیری از سرطان پستان باید بدانیم کـه علـل ایجـادکننـده سـرطان و راههـای دوری کـردن از آن کدامنـد
همچنین چه عواملی اثر محافظتی در برابر این سرطان دارند.


علایم هشداردهنده سرطان
با شناخت علایم هشداردهنده سرطان پستان و مراجعه به موقع به خانه ها، پایگاهها و مراکز بهداشتی میتوان ضایعات پیش سرطانی را پیش از تبدیل شدن به سرطان، زودتر تشخیص داد.
بر این مبنا زنان باید به مشارکت در برنامه های غربالگری و تشخیص زودهنگام سـرطان پـستان ترغیـب شـوند و بـه شبکه بهداشتی مراجعه کنند.
بهترین راه کاهش خطر سرطان پستان ضمن رعایت شیوه زندگی سالم، انجام مراقبتهای معمول نظیـر معاینـات دوره ای و انجام ماموگرافی در صورت نیاز به ویژه در افراد پرخطر است.

عوامل خطر سرطان پستان و پیشگیری از آن
هرکسی می تواند برای کاهش خطر سرطان و دیگر بیماریهای مزمن، تغییراتی را در شیوه ی زندگی خود ایجاد کند. افراد در معرض خطر باید به خاطر داشته باشند که ترکیبی از عوامل برای ایجاد سرطان لازم است از جمله عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه ی زندگی. بعضی از این عوامل می توانند اصلاح شوند و بعضی دیگر خارج از اراده افراد هستند بنابراین افراد مـیتواننـد قدمهایی را برای کاهش خطر بیماری بردارند. خوشبختانه بیشتر عوامل خطری که سبب سرطان پستان می شوند قابل اصلاح   هستند.

عوامل خطر قابل اصلاح
·نمایه توده بدنی( BMIبالای 30 ): افزایش دریافت کالری در کودکی و نوجوانی وزن بـدن را افـزایش مـیدهنـد کـه میتواند منجر به قاعدگی زودرس و افزایش قد در بزرگسالی شود که هر دو آنها بـا افـزایش خطـر سـرطان پـستان مرتبط هستند. مطالعات متعدد نشان داده است که افزایش وزن در بزرگسالی نیز با افزایش خطر مرتبط است. یکی از بهترین روشها برای جلوگیری از افزایش وزن، افزایش فعالیت ورزشی است و همه افراد بایـد بـه تعـادل در دریافـت کالری غذایی با فعالیت ورزشی منظم توصیه شوند.


الکل: مصرف الکل حتی به مقدار کم خطر سرطان پستان را افزایش میدهد. با مـصرف الکـل سـطوح اسـتروژنهـای گردش خون بالا میرود. همچنین الکل ممکن است خطر سرطان را با کاهش ذخایر فولات و ویتـامین Aبـدن، بـالا ببرد. زنانی که الکل مینوشند، باید به قطع مصرف الکل و مصرف روزانه مولتی ویتامین به همراه فولات توصیه شوند.


سن بالا در زمان اولین تولد: افرادی که تولد فرزند پس از 35سالگی دارند، خطر بالاتری از سرطان پستان را نـسبت به زنانی که زایمان زودتری دارند، دارا هستند. اولین حاملگی، منجر به تکثیر نامتمایز سـلولهـای پـستان و تغییـرات دائمی بافت پستان جهت آماده شدن برای شیردهی میشود. در اولین حاملگی یـک زن مـسن تـر احتمـال بیـشتری میرود که آسیب DNA زودتر اتفاق بیفتد. این DNAهای غیرعـادی مـیتواننـد در طـی رشـد سـریع سـلولی دوره حاملگی، همانند سازی شوند.


مواجهه با اشعه: مواجهه با اشعه در دوز بالا (برای درمان برخی بیماریها مانند لنفـوم) بـه خـصوص اگـر مواجهـه در سنین جوانی باشد با افزایش خطر سرطان پستان مرتبط است. قرارگیری در معـرض دوز کـم رادیـوگرافی کـه بـرای ماموگرافی استفاده میگردد، نمیتواند خطر سرطان پستان را افزایش دهد و یا این خطر قابل چشم پوشی است.


قرصهای ضدبارداری خوراکی: ممکن است خطر سرطان پستان در زنانی که در حال حاضر از قرصهای ضد بارداری خوراکی استفاده میکنند یا در طی 10سال گذشته از قرصهای ضدبارداری خوراکی استفاده کرده اند، اندکی بـالاتر باشد. با این وجود، 10سال یا بیشتر بعد از توقف مصرف قرصهای ضـد بـارداری خـوراکی، افـزایش خطـر سـرطان پستان وجود ندارد. خطر قطعی سرطان پستان در سنین زیر 45سال پایین است. بنابراین حتی اگر یک افزایش خطر نسبی اندکی وجود داشته باشد، موارد بسیار کمی از سرطان پستان با مصرف قرصهای ضدبارداری خـوراکی در ایـن گروه سنی ایجاد خواهد شد. برای خیلی از زنان مزایای استفاده از قرصهای ضـدبارداری خـوراکی ممکـن اسـت بـر خطرات آن برتری داشته باشد.


هورمون درمانی جایگزین  HRTمصرف کنندگان این هورمونها که برای 5سال یا بیشتر هورمونهـای جـایگزین را مصرف می کنند، تقریباً یک خطر بالای %50سرطان پستان را نسبت به زنانی که هیچ وقت از آنها استفاده نکرده اند، دارا هستند. استفاده طولانی مدت از هورمون، خطر سرطان پستان را بالاتر میبرد با این وجود، بعد از قطع هورمونها
به نظر میرسد که احتمال خطر، مانند کسی که هیچ وقت از آنها استفاده نکرده است، باشد. خطـر سـرطان پـستان برای زنانی که استروژن و پروژسترون را با هم می خورند، بیشتر است.
·مصرف بالای چربی های اشباع شده: سنجش های بین المللی میزان بـالاتری از سـرطان پـستان را در کـشورهایی کـه میزان سرانه چربی دریافتی بیشتری دارند، نشان داده است، افرادی که کالری دریافتی بیـشتری دارنـد، سـن شـروع اولین قاعدگی در آنها زودتر است و سن اولین زایمان دیرتر است که هر دو با افزایش خطر سـرطان پـستان همـراه است.


عوامل نامرتبط با خطر
تئوریهای گوناگونی درباره علل سرطان پستان وجود دارد که متاسفانه سبب نگرانی غیر واقعـی بـرای خیلـی از زنـان شـده است. عوامل خطر پیشنهاد شده زیادی تحت مطالعه قرار گرفتهاند اما هیچ تاثیری را بـر روی خطـر سـرطان پـستان نـشان نداده اند. این موارد شامل استفاده از خوشبوکننده و ضد تعریق، خوردن قهوه، ایمپلنـت هـای پـستان، سـقط، آلـودگیهـای محیطی از قبیل پلی کلرینیتد بیفنلها (PCBS)1و قرار گرفتن در مجاورت میدانهای الکترومغناطیسی است.


بر مبنای عوامل خطری که در بالا گفته شد، مهمترین توصیه های خود مراقبتی بـرای پیـشگیری از سـرطان پـستان عبارتند از:

  • وزن متعادلی داشته باشید. 
  •  از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ کرده، نمک زده و آماده حاوی مواد نگهدارنده، ترشی و کنسروها پرهیز کنید یا مصرف آنها را کاهش دهید.
  • میوه، سبزیجات، غلات و گوشت ماهی را بیشتر مصرف کنید چرا که میتوانند با افزایش سطح آنتی اکسیدانهـا سبب کاهش بروز سرطان شوند.
  •  حداقل 30دقیقه در روز فعالیت ورزشی داشته باشید.
  •  از مصرف الکل و سیگار پرهیز کنید.
  •  در صورت دارا بودن فرزند شیرخوار، شیردهی از پستان را مورد توجه قرار دهید.
  • با ماما یا پزشک در پایگاهها یا مراکز بهداشتی دربارهی خطرات و مزایای مصرف قرصهای ضدبارداری خوراکی و مصرف هورمونهای جایگزین یائسگی مشورت کنید.

 

علایم سرطان پستان و تشخیص زودهنگام آنها

 مهمترین علایم ضایعات خوش خیم و بدخیم پستان عبارتند از:
* توده پستان یا زیر بغل
تغییر در شکل (عدم قرینگی) یا قوام (سفتی) پستان
 * تغییرات پوستی پستان شامل هر یک از موارد زیر:
پوست پرتغالی
اریتم یا قرمزی پوست
زخم پوست
پوسته پوسته شدن و اگزمای پوست
تغییرات نوک پستان (فرورفتگی یا خراشیدگی(
*ترشح نوک پستان که دارای هر یک از خصوصیات زیر باشد:
از یک پستان باشد (و نه هر دو پستان(
از یک مجرا باشد (و نه از چند مجرا(
ترشح خود به خودی و ادامه دار باشد
در هنگام معاینه ترشح وجود داشته باشد
سروزی یا خونی باشد
·بر مبنای علایمی که در بالا گفته شد، مهمترین توصیه های خود مراقبتی برای تشخیص زودهنگـام سـرطان پـستان عبارتند از:
*اگر سابقه ی خانوادگی قوی از سرطان پستان یا تخمدان دارید، با ماما یا پزشک در پایگاهها یـا مراکـز بهداشـتی درباره ی گزینه های غربالگری خاص، انجام تستهای ژنتیک یا درمان پیشگیرانه صحبت کنید.
*علایم سرطان پستان را بشناسید و اگر توده های مشکوک یا تغییرات پوستی را در پستانهای خود دیدید به مرکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید.
*ماهانه بلافاصله بعد از اتمام قاعدگی، خودآزمایی پستان را انجام دهید.

منابع:

1- مجموعه‌مداخلات‌اساسی‌بیماری‌های‌غیرواگیر‌در‌نظام‌مراقبت‌های بهداشتی‌اولیه‌ایران‌(‌ایراپن) .

تهیه و تنظیم:

امل خضریی کارشناس میانسالان معاونت بهداشت دانشگاه/وب دا



کانال تلگرام عصر جهان



ثبت نظر

نام*
ایمیل(اختیاری)
نظر*