در بحث رشته روانشناسی و مشاوره بزرگترین مزیت آن توسعه وگسترش کمی این رشته در دو دهه اخیر، افزایش منابع آموزشی و میزان ترجمه وتالیف در این حوزه وهمچنین افزایش تعدادونوع دانشگاههای ارایه دهنده خدمات آموزشی در گرایشهای مختلف ، تامقاطع تکمیلی است
پایگاه خبری عصرجهان؛حامدحیدری🖋️همانند اصناف و حِرَف دیگر، حرفه مشاوره وخدمات روانشناختی در تقویم جهانی روزی را به خود اختصاص دارد. نهم اردیبهشت (۲۸ آوریل )هرسال ، به نام روز روانشناس ومشاور مزین شده است. معمولا این نامگذاری به جهت معرفی این رشته وحرفه می باشدکه در سراسر دنیا به طرق مختلفی صورت میگیرد.
این نوشتار درصدد آسیب شناسی رشته و حرفه مشاوره جامعه کنونی خودمان است. در حیطه روانشناسی مثل اغلب حِرَف دیگر باید تمایز ویژه بین رشته روانشناسی ومشاوره و حرفه روانشناسی ومشاوره قایل شد این وجه افتراق قراردادی نیست بلکه در عمل ودنیای واقعی وجود دارد.بعبارت دیگر وقتی از رشته روانشناسی ومشاوره صحبت به میان می آید قصد ما علم بنیادی میزان آموزش ومسایل دانشی است. اما در حوزه حرفه مشاوره، به آن بعنوان یک شغل وحرفه نگریسته میشود.
دربحث رشته روانشناسی و مشاوره بزرگترین مزیت آن توسعه وگسترش کمی این رشته در دودهه اخیر، افزایش منابع آموزشی و میزان ترجمه وتالیف در این حوزه وهمچنین افزایش تعدادونوع دانشگاههای ارایه دهنده خدمات آموزشی در گرایشهای مختلف ، تامقاطع تکمیلی است. هرچند نکته بالا بعنوان مزیت ونقطه قوت تلقی میشود اماتوجه کم به کیفیت بخشی وگسترش کمی که شاخصه آن تعداد زیاد دانش آموخته گان رشته های روانشناسی و مشاوره خود بعنوان یک آفت ومحدودیت بزرگ در هدایت آنها در حِرَف مختلف این مجموعه شغلی و کیفیت پایین سطح دانش ومهارت آنان است .
در بحث آسیب شناسی روانشناسی ومشاوره بعنوان حرفه وشغل که در واقع کاربست یافته های روانشناختی در حوزه درمان آسیب های روانی ورفتاری فردی و اجتماعی است فارغ از همه خدمات وتاثیر خوب آن در جامعه واقبال روز افزون اقشار مختلف، محدودیت های زیادی هست که کارشناسان، دست اندر کاران و مسولان امر باید نسبت به رفع آنها قدم بردارند.
محدودیت اول حرفه روانشناسی ومشاوره عدم کسب مهارتهای لازم توسط علاقمندان به کار در این حوزه هست . به صرف داشتن دانش نامه دانشگاهی کار کلینیکی را نمیشود انجام داد کار ظریف مشاوره وروان درمانی نیاز به دانش، تجربه و مهارتهای خاص خود دارد. علاقمندان به اشتغال در این حوزه علاوه بر سطح دانش باید مهارتهای لازم را زیر نظر اساتید باتجربه طی کنند.
محدودیت دوم عدم مرزبندی حرفه ای وعلمی است بطوری که دانش اموختگان گریشهای مختلف اغلب علاقمند به کار کلینیکی و انجام روان درمانی هستند که این مساله میتواند از کیفیت کاربکاهد. نگاه حرفه ای به بحث پیشگیری، میتواند آفاق زیادی را برای علاقمندان به این حرفه بگشاید.
محدودیت سوم حرفه روانشناسی ومشاوره عدم وجود بیمه های پشتیبان که بتواندبهای خدمات آنها را پوشش دهد. بدلیل بهای بالای خدمات، پوششهای بیمه ای میتواند آمار مراجعان به کلینیکهای خدمات مشاوره و روانشناختی را چند برابر کندو طیف وسیعی از افراد نیازمند به این خدمات را پوشش داد.درحال حاضر عدم توانایی پرداخت هزینه های خدمات روانشناختی خصوصا توسط اقشاری که خود بیشترین نیاز به این خدمات را دارندآسیبی جدی است.
محدودیت چهارم حرفه مشاوره عدم حمایت سازمانی و تعدد سازمانهای نظارتی در این حوزه هست. هرچند گفته میشود که سازمان نظام روانشناسی ومشاوره مرجع نهایی و ذی صلاح صدور پروانه ها وحمایت از روانشناسان و مشاوران است اما عملا سازمانهایی نظیر بهزیستی و برخی ارگانهای دیگر بطور موازی در این حوزه فعالیت میکنند.
محدودیت پنجم حرفه مشاوره عدم نیاز سنجی و نیاز آفرینی خدمات آن درجامعه هست این حوزه علمی وسیع و دانش به روز آنها میتواند ظرفیت وقابلیتهای بسیار بالای در جهت رفع مشکلات وآسیب های فردی اجتماعی ویا ارایه سرویسهای مختلف در سازمانهایی از جمله خانواده ، مدرسه، صنعت و سازمانهای دیگر باشد.
روان درمانی در مقابل حوزه های دیگر این حرفه یک حوزه بسیار مهم در عین حال بسیار کوچکی است. درحوزه روان درمانی روانشناس در اتاق خود نشسته ومنتظر مراجعان خود می باشد اما روانشناس حوزه های دیگر، باید پویا و فعال وبا بانگرشی ژرف به مسائل جامعه نسبت به نیاز سنجی و نیاز آفرینی خدمات و سرویسهای حرفه خود بپردازدو همزمان بااین پویایی وتوسعه در حرفه خود،چتر خدمات روانشناختی ومشاوره را بر حجم زیادی از نیازهای افراد وسازمانهای مختلف بگستراند. درواقع اینان نه تنها در اتاق مشاوره در انتظار مراجعان نمی نشینند بلکه تمام قد در جهت کاربست یافته های روانشناختی در جامعه ایستاده اند.