به گزارش عصرجهان و به نقل از ایل بانو، واقعیت اجتماعی خودکشی به عنوان یک آسیب اجتماعی پدیده ای نوظهور و مختص به نسل ،جامعه و جنسیت خاصی نیست اما این واقعیت که در بین اقشار مختلفی دارای فراوانی بیشتری است به محک آزمون و پژوهش درآمده و مورد تایید و تصدیق است.
شاید قدمت این پدیده چیزی کمتر از عمر بشر نباشد اما هنوز ما بر سر یک دو راهی گیر کرده و نمی‌دانیم که باید دراین‌باره اطلاع‌رسانی کنیم یا به کل همه چیز را تکذیب کرده و آسمان ابری را صاف جلوه دهیم؟
اصولا خودکشی درکهگیلویه وبویراحمد در یک لحظه رخ می‌دهد و در همان لحظه تمام می‌شود و چیزی از آن برای بحث و بررسی در روزهای بعد باقی نمی‌ماند. شاید به این دلیل که برخی بر این باورند که با مطرح کردن این مسائل، قبحشان می‌شکند و به این دلیل بهتر است که درباره‌شان سکوت شود. تئوری عجیبی که به رغم حضور در عصر انفجار اطلاعات و دسترسی به دنیای مجازی، هنوز برخی بر درستی آن تاکید دارند و مخالف رسانه‌ای شدن اخبار خودکشی‌ها هستند.
شنیدن خودسوزی زن ۴۰ ساله در یاسوج به دلیل بیماری افسردگی تا قرص خوردن دختر و پسری که عاشق هم بودند واز همه ناراحت کننده ترحلقه آویز شدن دانش آموز ۱۲ ساله دیشموکی که پدرش اجازه رفتن به اردو رابه اونداده بود وشب گذشته هم دیدن پسر ۱۶ ساله ای که پنج بسته قرص با هدف خودکشی خورده بود وامابه هدفش نرسیده بودوموارد بسیاری دیگر همه دردهای ناشی از آسیب های اجتماعی است که کهگیلویه وبویراحمد در برخی از آنها رکورددار است.
تجویز سکوت برای اخبار خودکشی، یک آفت بزرگ به همراه دارد
این داستان متاسفانه تمامی ندارد و هر روز می‌توان مقدمه ای بر آن زد و شرح سوز و گدازش را بیشتر کرد اما بعید است هرگز به جاری شدن اشک مسئولی منجر شده و تغییری را زمینه‌ساز شود. چه زمانی که خودکشی‌کنندگان تحت پوشش نهادهای حمایتی باشند و از آن نهادها توقع برود دراین‌باره پاسخگو باشند، چه زمانی که پای خودکشی‌های دانش‌آموزی و توقع از مسئولان آموزش و پرورش برای توضیح در این خصوص در میان باشد و چه این که خودکشی در نهادی خاص مانند بیمارستان رخ داده باشد.
این در حالی است که تجویز سکوت برای اخبار خودکشی، یک آفت بزرگ به همراه دارد که چیزی نیست جز نادیده گرفتن درد و به طبع آن، چشم بستن بر علت‌هایی که خودکشی معلول آنهاست. این را زهرا گلپر، روانشناس و مددکارمرکز مشاوره خانواده تصریح کرد: از جمله نتیجه‌های سکوت کردن در قبال حوادثی مانند خودکشی، فراموش شدن بحث‌های کارشناسی و بررسی این موضوعات است که شاهد ابتلای کشورمان به آن هستیم.
وی اظهار کرد: یکی دیگر از آفت‌های این نگاه، به ویژه در جوامعی مانند کشورمان بخصوص استان کهگیلویه وبویراحمد، تسری این نگاه به نهادهایی است که در این باره وظیفه دارند. چه آنهایی که باید این اخبار را پیگیری کرده و در قالب آمار و بحث‌های علمی آنها را مورد بررسی قرار دهند و چه نهادهایی که باید در این خصوص پاسخگو باشند، کم‌کاری‌های احتمالی را بپذیرند، از عملکرد خود دفاع و دست آخر ثابت کنند که کارآیی لازم را دارند و صرفا بودجه خور نیستند.
گلپربیان کرد: زمانش رسیده که مسئولان به جای ترسیدن از قبح‌شکنی در این خصوص و نگرانی از اخباری که لغت «خودکشی» در آنها آمده، نگرانی‌های جدی‌تری در این خصوص داشته باشند و حتی اگر کاری از دستشان برنمی‌آید، مانع از انتشار آماری که می‌تواند خانواده‌ها و دلسوزان جامعه را هشیار کند، نشوند.
وی اختلافات زناشویی، عشق و تمایلات شدید عاطفی و علل ناموسی ناراحتی‌های روانی، شکست در عشق و اختلالات روانی و شخصیتی مشکلات ناشی از شکست‌های تحصیلی، استرس‌ها، فشارهای روانی و روحی ناشی از آنها (فشارهای عاطفی، فشارهای تحصیلی مانند کنکور، نقایص جسمی و فیزیکی در نسل جوان) را از علت های خودکشی درکهگیلویه وبویراحمد برشمرد و افزود: احساس پوچی و بی‌هدفی و افسردگی فقر و تنگدستی، بیکاری، اخراج از کار و شرایط نامساعد اقتصادی مسائل و معضلات زندگی شهری و وضعیت نابسامان زندگی ضعیف شدن اعتقادات مذهبی برملا شدن اسرار و حقایق خصوصی زندگی فرداز دیگرعوامل خودکشی در استان می باشد.
اقدام به خودکشی در بین زنان بیشتر از مردان است
کارشناس جامعه شناسی و مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه خودکشی در بین ادیان مختلف متفاوت است،گفت: به دلیل کراهتی که در دین اسلام در خصوص این مقوله وجود دارد چه بسا به عنوان آخرین راهکار در اندیشه شخصی که به استیصال رسیده است خودنمایی کند و شخص گرفتار در شرایط خاص اجتماعی و روانی خودکشی را به عنوان آخرین راهکار انتخاب می کند.
رضا خلیلی افزود:بنابراین خودکشی زمانی برای شخص ایجاد می شود که هیچ راهی در پیش رو نبیند.اقدام به خودکشی در بین زنان بیشتر از مردان است ولی آمار خودکشی موفق بین مردان بیشتر از زنان است و این بدان دلیل است که زنان از این مسئله به عنوان یک هشدار به اطرافیان و اعتراض به شرایط موجود بهره می گیرند.
وی مقوله خودکشی را یک پدیده اجتماعی با رابطه ای چند مجهولی با شرایط و کلیت شخص و جامعه دانست و اظهار کرد:خودکشی از دیدگاه امیل دورکیم به چهار دسته۱- خودکشی خودخوهانه ۲-خودکشی دگر خواهانه ۳- خودکشی ناشی از آنومی یا بی هنجاری در جامعه ۴ خودکشی قضا و قدری تقسیم می شود.
خلیلی تصریح کرد:در خودکشی خودخواهانه بیشتر شخص خودکشی را برای خود و از روی خودخواهی انتخاب می کند، مانند خودکشی های عاشقانه و خودکشی در اعتراض و خواستن چیزی بالاتر از شرایط و توان خانواده و یا حق فردی.
این کارشناس مسائل اجتماعی افزود:خودکشی دگر خواهانه که خودکشی مقدسی محسوب می شود بیشتر جنبه کمک به دیگران و خود را برای دیگران به مخاطره انداختن است مانند معلمی که خود را به خاطر دانش آموزش به رودخانه می اندازد و یا جلوی خودرویی می پرد تا او را نجات دهد.
این فعال در حوزه پیشگیری از آسیب های اجتماعی بیان کرد:در خودکشی ناشی از آنومی یا بی هنجاری در جامعه که بیشتر ناشی از عدم توازن و فاصله گرفتن شخص از جامعه است در این نوع خودکشی یا شخص از جامعه سبقت می گیرد و یا شخص از جامعه عقب می ماند که بیشتر می توان بر جنبه مادی آن تاکید کرد مانند شخصی که بدهکار شود و کرایه خانه او را به تنگنا بیاندازد و فرد در مقابل خانواده خود شرمنده شود.
خلیلی عنوان کرد:در خودکشی قضا و قدری که بیشتر ناشی از پذیرش مرگ و ناتوانی در برابر مشکلات و مصائب است تغییرات اجتماعی نسبتا سریع می تواند این گونه از خوکشی ها را شدت بخشد.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه در استان کهگیلویه و بویر احمد آنچه بیشتر از همه نمود داشته است خودکشی ناشی از آنومی یا بی هنجاری در جامعه است،اظهار کرد:می توان وضعیت خاص منطقه ای و محروم بودن استان از وجهی و از جهتی شرایط اقتصادی طبقه فرودست در وضعیت اقتصادی تحریم و همچنین تبدیل شدن فقر مطلق در عین رضایت به فقر نسبی در اوج نارضایتی و بالا رفتن سطح انتظارات مردم در یک قیاس اجتماعی و چشم و هم چشمی این مقوله را مضاعف نمود.
میزان سن خودکشی در کهگیلویه و بویراحمد به ۱۴ سال رسید
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری کهگیلویه وبویراحمددر گفت وگو بااین پایگاه خبری میزان خودکشی در این استان را بویژه طی یک سال اخیر رو به افزایش و نگران کننده اعلام کرد.
حجت‌الاسلام سید علی فتح میرمحمدی افزود: میزان سن خودکشی نیز درکهگیلویه وبویراحمد کاهش یافته و به حدود ۱۴ سال رسیده است.
وی میزان خودکشی های منجربه فوت در سال گذشته را ۶۴مورد دانست که نسبت به سال ۹۳که۲۱موردبوده ۳۴درصد افزایش داشته است.
میرمحمدی تنش و اختلال های روانی را یکی از شایع ترین و مهمترین دلایل بروز خودکشی در این استان بویژه در بین جوانان و حتی نوجوانان دانست.
وی گفت: فقر و بیکاری و مشکلات اقتصادی در کنار ضعف ها و خلاء های فرهنگی و دینی در خانواده ها نیز از دیگر دلایل مهم در افزایش روزافزون بحران خودکشی در این استان است.
وی با اشاره به اهتمام ویژه و اولویت مهم دولت یازدهم در سال ۹۵ برای تدوین برنامه های راهبردی و عملیاتی در جهت کاهش آسیب های اجتماعی نیز گفت: برگزاری کارگاه های آموزشی یکی از این برنامه ها است.
وی یادآور شد: شناسایی مناطق در معرض خطر آسیب های اجتماعی ، ساماندهی مناطق حاشیه ای شهرها و احصا دلایل اصلی در بروز معضلات اجتماعی نیز از دیگر برنامه های مهم متولیان امر در حوزه اجتماعی در این استان است.
میرمحمدی بر ضرورت برنامه ریزی های صحیح و اثرگذار و مشارکت جدی نخبگان و نهادهای فرهنگی و مرتبط و نیز سازمان های مردم نهاد در زمینه کاهش بحران های اجتماعی تاکید کرد.
دلایل افزایش خود کشی در استان چیست؟
معاون سیاسی امنیتی کهگیلویه وبویراحمدبابیان اینکه هنوز دلایل مشخصی از دلایل افزایش خود کشی در استان در دسترس نیست، عنوان کرد: وقتی به خانواده ها مراجعه می کنیم دلایل متعددی از جمله بیکاری،فقر مالی و فرهنگی،عدم موفقیت در ازدواج و روابط زناشویی و شکست عاطفی از مهمترین دلایل خودکشی بیان می شود .
تا چه اندازه فقر فرهنگی در افزایش خودکشی تاثیر گذاشته است؟
فتاح محمدی بیان کرد:بخشی از افزایش خودکشی ها به فقر فرهنگی بر می گردد که باید ارتقاء فرهنگی در استان صورت بگیرد و فرهنگ سازی شود که آخرین راه مقابله با مشکلات خود کشی نیست .
این مسئول استانی اضافه کرد:راهها و ظرفیت های متعددی در نظام وجود دارد که می شود با اقدامات دیگری آسیب ها و مشکلات را که با آن روبه رو هستیم برطرف کنیم که در این زمینه آگاهی سازی و فرهنگ سازی می تواند بسیار موثر باشد.
تاثیر ماهواره ها و شبکه های مجازی و اجتماعی بر افزایش خودکشی
محمدی افزود:ماهواره وشبکه های مجازی آثار مخرب زیادی در کشورهای در حال توسعه بخصوص کشور ما بر جای می گذارد که یک سری مباحثی که در دنیا نهادینه شده است و در کشور ما تازه گی دارد آثاری مثل پوچ گرایی ،بی هویتی و بی تفاوتی را در جامعه بر جای می گذارد.
وی ادامه داد:با وجود ماهواره ها فقر فرهنگی هم باعث می شود فرد احساس کمبود و خود را با همسن وسالهای خود در کشورهای دیگر مقایسه کند واحساس بی هویتی به او دست دهد که احساس بی هویتی کم کم فرد را به بن بست می رساند وفرد اقدام به خودکشی می کند.
بشارت همه ما در این مسیر ناهموار درک مشترک،همدلی و همدردی است،زن باید بداند شرایط اقتصادی مرد در خطر است و مرد باید بداند در شرایط سخت کاری زن نیازمند توجه است.شخصی که قصد خودکشی دارد از قبل اعلام می کند و هشدار می دهد،علائمی چون افسردگی در رفتارش درک می شود.
سازمانهای متولی مانند سازمان بهزیستی،امور اجتماعی استانداری ،ورزش و جوانان ،کمیته امداد و موسسات فرهنگی این وظیفه را بر عهده دارندکه در شرایط اقتصادی سخت تنها سازمانهای اقتصادی نباید جهاد و فداکاری کنندبلکه از آنجا که بیشترین آسیب از این منظر آسیبهای فرهنگی و اجتماعی است باید وظایف خود را در قالب افزایش خدمات ,مراکز مشاوره ای و فرهنگی ،مراکز پژوهشی و بودجه های پژوهشی جهت شناسایی و کالبد شکافی موقعیت خاص جامعه و آنچه زیر پوست جامعه در جریان است به کار ببندند.
برگزاری کارگاههای آموزشی، همایشات و سمینارها می تواند در شناسایی ،پیگیری ،درمان و کاهش مقوله خودکشی در جامعه اثر گذار باشد.
تاوان حماقت ها و بی مسئولیتی ما نسبت به حوادث و جریانات اجتماعی امروز در خانه همسایه و فردا روزی دست به گریبان ماست.